Πράγματα και θαύματα γίνονται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.Εξελίξεις αναμφισβήτης σοβαρότητας λαμβάνουν χώρα.Γιατί όμως έχουν τόση σημασία;Μήπως συμβαίνουν για πρώτη φορά;Όχι απαραίτητα.Πάμπολλες οι περιστάσεις οικονομικής δυσπραγίας και πολιτικής αστάθειας στην ιστορία του ελληνικού κράτους.Αυτό που τώρα κάνει τη διαφορά είναι το ότι, σε αντίθεση με άλλους καιρούς, οι Έλληνες έχουν τα μέσα με το διαδίκτυο ως προεξέχον να ενημερωθούν και να διαμορφώσουν πλήρη άποψη.Μάθαμε λοιπόν τι είναι τα CDS, οι πιστωτικές μονάδες βάσεις και ένα κάρο άλλοι οικονομικοί όροι.Και να που οι συγκυρίες το έφεραν ώστε να μάθουμε για μια αμφισβητούμενη συνταγματική ρύθμιση, την ψήφο ανοχής.
Η ψήφος ανοχής μπαίνει στο παιχνίδι όταν μετά τις εκλογές : 1) Δεν έγινε δυνατόν να λάβει κάποιο κόμμα ή προεκλογικός κομματικός συνασπισμός τουλάχιστον την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτικών εδρών 2) Δεν φαίνεται εφικτό να προκύψει κυβέρνηση μετεκλογικής συνεργασίας που θα συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτικών εδρών.
Ας δούμε επί του πρακτέου πως μεταφράζονται τα παραπάνω.Είναι σαφές ότι κατά την ψηφοφορία για την εμπιστοσύνη πρέπει να απουσιάζουν βουλευτές και η απουσία τους αυτή να είναι εκ των προτέρων γνωστή.Η απουσία τους είναι απαραίτητη γιατί αν παρίστανται και δεν εκφράσουν την γνώμη τους( ψηφίζοντας παρών) οι ψήφοι τους θα καταμετρηθούν ως κατά της πρότασης εμπιστοσύνης.Με απλά μαθηματικά συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η υποψήφια κυβέρνηση προκειμένου να λα΄βει ψήφο ανοχής πρέπει αν εξασφαλίσει στην χειρότερη περίπτωση 120 ψήφος υπέρ με 61 βουλευτές να απέχουν από την ψηφοφορία.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν αν θεωρηθεί σωστή η πρώτη άποψη.Αντίλογο παραπάνω άποψη και χρήση της ψήφου ανοχής θέτει ομάδα ακαδημαϊκων υποστηρίζοντας ότι το άρθρο 84 πα΄ραγραφος 6 προβλέπει την επιστράτευση της μειωμένης αυτής πλειοψηφίας μόνο για την ενίσχυση της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της θητείας της, αν δηλαδή τεθεί θέμα δυσπιστίας, και όχι για την εξασφάλιση της απαραίτητης εμπιστοσύνης προκειμένου να ορκιστεί νέα κυβέρνηση.
Ορθώς θα παρατηρείτε ότι δεν αναφέρω ποια άποψη είναι η επικρατούσα.Αυτό συμβαίνει γιατί καμιά δεν είναι.Ποτέ στο παρελθόν δεν έγινε απόπειρα για εφαρμογή της ψήφου ανοχής αν και υπήρξαν οι κατάλληλες συνθήκες( πχ το 1989).Ο λόγος είναι ότι αφενός μια κυβέρνηση ανοχής θα υστερούσε σε δημοκρατική νομιμοποίηση( παρόλο που το Σύνταγμα δυνητικά της εξασφαλίζει την τυπική) και αφετέρου θα ήταν έκθετη σε κάθε αλλαγή γνώμης όσων απουσίασαν πράγμα που συνεπάγεται ότι δύσκολα θα έμενε στην εξουσία για πολύ καιρό.
Τώρα όσον αφορά τη δική μου άποψη, το εκλογικό σύστημα έχει υπονομεύσει τόσο τη λαϊκή κυριαρχία προσφέροντας τη δυνατότητα σε εκλογικές μειοψηφίες να σχηματίζουν κυβερνήσεις ώστε η προσθήκη αυτής της ρύθμισης θα προκαλούσε ακόμα περισσότερες αμφιβολίες για τον πραγματικό δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος.
Η ψήφος ανοχής μπαίνει στο παιχνίδι όταν μετά τις εκλογές : 1) Δεν έγινε δυνατόν να λάβει κάποιο κόμμα ή προεκλογικός κομματικός συνασπισμός τουλάχιστον την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτικών εδρών 2) Δεν φαίνεται εφικτό να προκύψει κυβέρνηση μετεκλογικής συνεργασίας που θα συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτικών εδρών.
Δύο είναι οι αντίθετες στην που υπάρχουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα της χώρας σχετικά με την ψήφο ανοχής.Η πρώτη δέχεται ότι ο μηχανισμός της ψήφου ανοχής μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν τα δύο βήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω δεν έχουν φέρει καρπούς και θεμελιώνεται θεωρητικά στα εξής σημεία: 1)Στο άρθρο 84 παράγραφος 6 του Συντάγματος το οποίο για την εξασφάλιση εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση απαιτεί την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών κατά την ψηφοφορία εμπιστοσύνης θέτοντας όμως τον ελάχιστο αριθμό των βουλευτών που θα ψηφίσουν υπέρ στα δύο πέμπτα επί του συνόλου των βουλευτών 2) Στο άρθρο 37 παράγραφος 2 του Συντάγματος το οποίο όταν απαιτεί από την υποψήφια κυβέρνηση την εμπιστοσύνη της Βουλής δεν θέτει συγκεκριμένα αριθμητικά κριτήρια.
Ας δούμε επί του πρακτέου πως μεταφράζονται τα παραπάνω.Είναι σαφές ότι κατά την ψηφοφορία για την εμπιστοσύνη πρέπει να απουσιάζουν βουλευτές και η απουσία τους αυτή να είναι εκ των προτέρων γνωστή.Η απουσία τους είναι απαραίτητη γιατί αν παρίστανται και δεν εκφράσουν την γνώμη τους( ψηφίζοντας παρών) οι ψήφοι τους θα καταμετρηθούν ως κατά της πρότασης εμπιστοσύνης.Με απλά μαθηματικά συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η υποψήφια κυβέρνηση προκειμένου να λα΄βει ψήφο ανοχής πρέπει αν εξασφαλίσει στην χειρότερη περίπτωση 120 ψήφος υπέρ με 61 βουλευτές να απέχουν από την ψηφοφορία.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν αν θεωρηθεί σωστή η πρώτη άποψη.Αντίλογο παραπάνω άποψη και χρήση της ψήφου ανοχής θέτει ομάδα ακαδημαϊκων υποστηρίζοντας ότι το άρθρο 84 πα΄ραγραφος 6 προβλέπει την επιστράτευση της μειωμένης αυτής πλειοψηφίας μόνο για την ενίσχυση της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της θητείας της, αν δηλαδή τεθεί θέμα δυσπιστίας, και όχι για την εξασφάλιση της απαραίτητης εμπιστοσύνης προκειμένου να ορκιστεί νέα κυβέρνηση.
Ορθώς θα παρατηρείτε ότι δεν αναφέρω ποια άποψη είναι η επικρατούσα.Αυτό συμβαίνει γιατί καμιά δεν είναι.Ποτέ στο παρελθόν δεν έγινε απόπειρα για εφαρμογή της ψήφου ανοχής αν και υπήρξαν οι κατάλληλες συνθήκες( πχ το 1989).Ο λόγος είναι ότι αφενός μια κυβέρνηση ανοχής θα υστερούσε σε δημοκρατική νομιμοποίηση( παρόλο που το Σύνταγμα δυνητικά της εξασφαλίζει την τυπική) και αφετέρου θα ήταν έκθετη σε κάθε αλλαγή γνώμης όσων απουσίασαν πράγμα που συνεπάγεται ότι δύσκολα θα έμενε στην εξουσία για πολύ καιρό.
Τώρα όσον αφορά τη δική μου άποψη, το εκλογικό σύστημα έχει υπονομεύσει τόσο τη λαϊκή κυριαρχία προσφέροντας τη δυνατότητα σε εκλογικές μειοψηφίες να σχηματίζουν κυβερνήσεις ώστε η προσθήκη αυτής της ρύθμισης θα προκαλούσε ακόμα περισσότερες αμφιβολίες για τον πραγματικό δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου